Dân số già toàn cầu đang tăng nhanh với tốc độ chưa từng có, tạo ra cả thách thức lẫn cơ hội đáng kể cho các quốc gia trên thế giới. Khi Việt Nam chuẩn bị trở thành xã hội già hóa vào năm 2038, kinh tế bạc—bao gồm các sản phẩm và dịch vụ dành cho người cao tuổi—mang đến cơ hội thị trường hàng nghìn tỷ đô la. Với thị trường chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam dự kiến tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, việc hiểu cách khai thác sự dịch chuyển nhân khẩu học này sẽ là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế bền vững và phát triển xã hội.
Dân số già toàn cầu đang tăng nhanh, mang đến cả thách thức lẫn cơ hội cho các quốc gia. Theo dự báo quốc tế, số người từ 65 tuổi trở lên sẽ tăng từ 761 triệu vào năm 2021 lên 1,6 tỷ vào năm 2050. Đến năm 2030, số người cao tuổi sẽ vượt số trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới.
Tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, tốc độ già hóa dân số thuộc hàng nhanh nhất thế giới. Ủy ban Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc (UNESCAP) cho biết tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên sẽ tăng từ 13,6% năm 2020 lên gần 25% vào năm 2050. Sự dịch chuyển nhân khẩu học này tạo áp lực lớn lên hệ thống y tế, an sinh xã hội và thị trường lao động, nhưng đồng thời mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ cho "kinh tế bạc".

Việt Nam dự kiến trở thành quốc gia có dân số già vào năm 2038, với tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên đạt 20,1%, theo Tổng cục Thống kê. Đến năm 2050, Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) dự báo hơn 1/6 dân số Việt Nam sẽ từ 65 tuổi trở lên.
Mặc dù nhu cầu chăm sóc người cao tuổi ngày càng tăng, hệ thống chăm sóc tại Việt Nam vẫn chưa phát triển. Hiện chỉ khoảng 30% xã, phường có câu lạc bộ hoặc nhóm hỗ trợ người cao tuổi, và cả nước có chưa đến 100 trung tâm chăm sóc chuyên biệt. Nghề chăm sóc người già chưa được công nhận chính thức trong hệ thống nghề nghiệp, dẫn đến dịch vụ phân tán và thiếu chuyên môn.
Tuy nhiên, thị trường chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam có tiềm năng lớn. Theo Savills Việt Nam, quy mô thị trường sẽ tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) 5,81%. Động lực tăng trưởng đến từ số lượng người nghỉ hưu ngày càng nhiều và nhu cầu về y tế, nhà dưỡng lão, cùng các dịch vụ chuyên biệt cho người cao tuổi.
Kinh tế bạc – bao gồm sản phẩm và dịch vụ dành cho người cao tuổi – đang trở thành động lực tăng trưởng quan trọng, đặc biệt tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Nghiên cứu quốc tế ước tính thị trường dịch vụ cho người cao tuổi tại khu vực này có thể đạt 4,56 nghìn tỷ USD vào năm 2025. Riêng Trung Quốc, kinh tế bạc được định giá khoảng 7 nghìn tỷ nhân dân tệ và dự kiến đạt 30 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2035, cho thấy tiềm năng khổng lồ.
Người tiêu dùng cao tuổi có nhiều đặc điểm thuận lợi: tài chính ổn định, ít nhu cầu vay mượn, rủi ro thất nghiệp thấp và sức mua bền vững. Đây là nền tảng vững chắc để doanh nghiệp mở rộng sản phẩm trong các lĩnh vực như y tế, bất động sản nghỉ dưỡng, du lịch, thực phẩm chức năng, dịch vụ tài chính và công nghệ chăm sóc người cao tuổi.
Nhật Bản – quốc gia có tỷ lệ người già cao nhất thế giới – đã triển khai nhiều chiến lược sáng tạo để biến thách thức thành lợi thế cạnh tranh, bao gồm:
Nhật Bản là hình mẫu về việc tích hợp công nghệ vào kinh tế bạc, chứng minh đổi mới sáng tạo có thể nâng cao chất lượng chăm sóc và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Trung Quốc chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chăm sóc người già nhờ chính sách hỗ trợ xây dựng viện dưỡng lão, dịch vụ y tế chuyên biệt và sản phẩm tiêu dùng cho người cao tuổi. Việc ứng dụng công nghệ, như giải pháp chăm sóc dựa trên AI, càng thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này.
Chuyển đổi số đang định hình lại kinh tế bạc, giúp các quốc gia phục vụ tốt hơn cho dân số già. Những công nghệ nổi bật gồm:
Các công nghệ này không chỉ cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, giúp người cao tuổi sống độc lập và tham gia vào các hoạt động kinh tế – xã hội.
Già hóa dân số mang đến nhiều thách thức như chi phí y tế tăng, thiếu hụt lao động và áp lực lên hệ thống an sinh xã hội. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để phát triển kinh tế bạc. Bằng cách đầu tư vào dịch vụ chăm sóc, ứng dụng công nghệ và xây dựng chính sách hỗ trợ, các quốc gia có thể biến dân số già thành động lực tăng trưởng.
Việt Nam, với tốc độ già hóa nhanh, có tiềm năng trở thành nhân tố quan trọng trong kinh tế bạc. Việc khắc phục hạn chế về hạ tầng chăm sóc và đẩy mạnh chuyển đổi số sẽ mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi.

Đồng hành cùng triển lãm Pharmedi Vietnam từ ngày 22-24 tháng 9 năm 2026, Eldercare Expo ra đời như một sự kiện chuyên ngành đầu tiên tại Việt Nam, tập trung vào các giải pháp chăm sóc người cao tuổi và công nghệ phục vụ xã hội già hóa. Triển lãm quy tụ các doanh nghiệp, nhà cung cấp và chuyên gia trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, công nghệ và dịch vụ cộng đồng, giới thiệu những sản phẩm và giải pháp tiên tiến nhất, bao gồm:
Không chỉ là nơi trưng bày sản phẩm, Eldercare Expo còn đóng vai trò là diễn đàn kết nối, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp, tổ chức và chuyên gia. Mục tiêu là cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái chăm sóc người cao tuổi toàn diện và bền vững tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của xã hội già hóa.
Kinh tế bạc không chỉ mở ra cơ hội kinh tế mà còn phản ánh mức độ chuẩn bị của một quốc gia cho tương lai. Trong bối cảnh Việt Nam và nhiều nước đang đối mặt với thách thức già hóa dân số, việc xây dựng chiến lược chủ động kết hợp đổi mới công nghệ sẽ là chìa khóa để hình thành hệ thống chăm sóc bền vững, vừa hỗ trợ người cao tuổi, vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Nguồn: https://markettimes.vn/khoang-trong-ty-usd-trong-thi-truong-cham-soc-nguoi-cao-tuoi-tai-viet-nam-97691.html
https://mst.gov.vn/tu-cham-soc-den-khai-thac-gia-tri-co-hoi-hinh-thanh-thi-truong-ty-do-cho-nguoi-cao-tuoi-197251120003142724.htm